Tolkuren aanvragen? Kijk mee op de werkvloer van UWV

Hoe en door wie worden aanvragen voor tolkuren verwerkt? Kijk mee op de werkvloer van UWV.

Op de afdeling tolkvoorziening van UWV werkt een team van zeven medewerkers dat zich dagelijks bezighoudt met het verwerken van verschillende (aan)vragen voor tolkuren. Hoe ziet een dag voor deze medewerkers eruit? We spraken met Beslisser Tolkvoorziening Jos Rutten.

‘De dag kan niet beter beginnen dan met een goed kopje koffie’, zegt Jos bij het koffieapparaat op vierde verdieping van het kleurrijke Utrechtse kantoor. Als het bekertje koffie eenmaal op zijn bureau staat, gaat Jos samen met een team van in totaal zeven medewerkers aan de slag met de verschillende vragen die zij binnenkrijgen via telefoon, chat of de beveiligde, persoonlijke omgeving op uwv.nl. ‘Het streven is om alle berichten dezelfde dag nog te beantwoorden en in behandeling te nemen. Meestal lukt dat wel.’

Rechtmatig
De vragen die Jos en zijn collega’s binnenkrijgen variëren van nieuwe aanvragen voor tolkuren en verzoeken om extra tolkuren, tot informatieve vragen over hoe en voor welke situaties je een tolk mag inzetten. Op de website uwv.nl staat uitgelegd hoe je een tolkvoorziening moet aanvragen en wat je daarvoor allemaal moet aanleveren, maar Jos krijgt ook wel eens directe vragen. ‘Dan zegt iemand zomaar: “Hallo, ik wil graag dertig tolkuren, dank je wel!”. Maar, zo werkt dat niet. Voor ons is het belangrijk dat een aanvraag voor tolkuren rechtmatig is, niet iedereen heeft zomaar recht op tolkuren.’

‘Om te bepalen of iemand in aanmerking komt voor een tolkvoorziening, hebben we onder andere een verzekeringsarts in huis’, legt Jos uit. ‘Wij mogen zelf niet in de medische gegevens kijken, dat doet deze arts. Die adviseert op basis van het audiogram en/of andere medische informatie, of wij tolkuren mogen geven.’ Er zijn drie verschillende domeinen waarvoor iemand een tolkvoorziening kan aanvragen, voor privésituaties, voor op het werk of in het onderwijs. ‘Voor privésituaties krijg je als je doof of slechthorend bent standaard 30 uren en als je doof/blind bent 168 uren per kalenderjaar, voor werksituaties 15% van het aantal arbeidsuren en in het onderwijs verschilt het per onderwijsvorm. Voor hoger onderwijs zijn dit bijvoorbeeld 1000 uren en voor middelbaar Beroepsonderwijs 1600 uren.’

Extra tolkuren
Niet iedereen heeft genoeg aan het aantal uren dat hij of zij krijgt toegewezen. Als je meer uren nodig hebt, kun je dat dan ook aanvragen, mits je daar een gegronde reden voor hebt.
‘Dit gaat meestal om specifieke of tijdelijke situaties. Als iemand net begint met een nieuwe baan, en veel ingewerkt moet worden, dan zijn er vaak extra tolkuren nodig. Maar bijvoorbeeld ook wanneer je een BBL opleiding of cursus via de werkgever mag doen voor je werk. Dan heb je speciaal voor die lessen extra tolkuren nodig.’ Om te bepalen of iemand rechtmatig extra uren aanvraagt, schakelt het team altijd een arbeidsdeskundige in. ‘Soms doet iemand een aanvraag voor extra uren die werkgerelateerd zijn, terwijl het dan gaat om een cursus die niets met zijn werk te maken heeft. Dat kan een arbeidsdeskundige goed inschatten.’

Optimaliseren van de dienstverlening
Naast het behandelen van alle aanvragen is Jos ook betrokken bij het optimaliseren van de dienstverlening en het verbeteren van de digitale systemen. Een van de grootste recente veranderingen vond plaats in maart 2018. ‘Voor die tijd werd de tolkvoorziening vanaf
verschillende locaties in Nederland geregeld, maar nu behandelen we de aanvragen op één centrale plek in Utrecht. Dat is echt een verbetering. Vroeger kon het voorkomen dat een iemand met een nagelstudio in Groningen geen tolkvoorziening kreeg, maar een nagelstyliste met dezelfde vraag in Utrecht wel. Dat kan natuurlijk niet. De rechten moeten voor elke regio hetzelfde zijn, en dat is nu het geval.’

Op dit moment, aan het einde van het jaar, wordt er weer hard gewerkt aan het informeren van alle tolkgebruikers over het aantal tolkuren waar zij recht op hebben voor het nieuwe kalenderjaar. Dit is voor een deel handwerk, maar veel gaat ook automatisch. ‘We gaan ersteeds meer naartoe dat alle communicatie via een digitaal loket, via het DigiD verloopt. Maar voor de doelgroep doven en slechthorenden zijn deze systemen niet altijd even duidelijk. In dat geval sturen we op aanvraag nog een fysieke brief naar de klant. Dat vind ik meteen ook het leukste aan mijn werk. Ik doe er graag alles aan om iedereen zo goed mogelijk te bedienen.’

Tolkuren nodig? Vraag een tolkvoorziening aan op uwv.nl
Ben je doof of slechthorend? Dan kun je een tolkvoorziening aanvragen bij UWV via de website www.uwv.nl/tolk . Via een digitaal aanvraagformulier geef je aan voor welke situatie je de aanvraag doet. Dit kan zijn voor werk, onderwijs of privé. Heb je voor meerdere situaties een schrijf- of gebarentolk nodig? Dan vraag je per situatie een tolkvoorziening aan. Om je aanvraag te kunnen beoordelen, heeft UWV medische gegevens nodig (o.a. audiogram).